Lý do người Nhật chỉ ăn cá biển mà rất ít khi ăn cá sông, cá đồng

TÁC DỤNG KHÔNG NGỜ CỦA CÁ BIỂN

Người Eskimo sống ở vùng Bắc cực hầu như không mắc bệnh đái tháo đường, tỷ lệ mắc bệnh mạch vành cũng rất thấp. Nhật Bản là quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do tim mạch thấp nhất thế giới.
Qua nhiều năm nghiên cứu thăm dò, nhà khoa học khám phá nguyên nhân chủ yếu do người Eskimo và người Nhật ăn cá nhiều. Tại sao ăn cá sẽ giảm tỷ lệ mắc bệnh mạch vành? Nhà khoa học khám phá dầu cá, đặc biệt là trong cá biển, có chứa nhiều chuỗi acid béo không bão hòa n-3. Acid béo không bão hòa có tác dụng giảm mỡ máu thấy rõ, trong đó EPA (eicosapentacenoic acid) và DHA (docosahexenoic acid) làm giảm acid béo trung tính, kết hợp với cholesterol máu, “mang” đi những cholesterol từ lòng mạch, theo đó làm giảm kết tập tiểu cầu, giảm độ quánh máu, giảm tổng lượng cholesterol, bài trừ chất béo tích tụ trong lòng mạch, sơ thông các sợi máu, bảo vệ mạch máu và tăng lưu lượng máu, từ đó phòng ngừa được bệnh tim mạch… như bệnh mạch vành.

Trong mỡ cá có chứa acid béo có tác dụng ức chế với tế bào ung thư. Điều tra cho thấy, phụ nữ vùng duyên hải Nhật Bản có tỷ lệ mắc bệnh ung thư tuyến vú thấp hơn so với thành thị.

Giáo sư Mark Croft thuộc phòng nghiên cứu hóa học dinh dưỡng não Anh quốc trải qua nghiên cứu khám phá rằng, DHA chứa trong dầu cá có ích cho đại não. Vào năm 1972, ông đề xuất một giả thuyết chấn động thế giới rằng “thiếu DHA sẽ gây rối loạn cho phát triển não”. Về sau, các nhà khoa học Nhật, Anh, Mỹ, Pháp, Ý và Thụy Sĩ đã tiến hành nhiều thử nghiệm khoa học để chứng minh giả thuyết này. Trải qua nghiên cứu gần 20 năm, học giả các nước sau cùng đã chứng minh được giả thuyết này của giáo sư Croft là đúng.

Nói thế, DHA là gì? Ngoài cá, các thức ăn khác phải chăng có chứa DHA, EPA?

EPA, DHA là một loại acid béo mật độ cao, có tác dụng rất quan trọng đối với tế bào đại não, đặc biệt là sự phát triển của dẫn truyền và phản xạ thần kinh. Để chứng minh tác dụng của DHA, các nhà khoa học Nhật Bản thiết kế mê cung, thử nghiệm để chuột tìm ra nguồn nước: một nhóm chuột nuôi bằng thức ăn có chứa 5% dầu cá sadin (có chứa DHA), một nhóm chuột khác nuôi bằng thức ăn chứa dầu cọ (không chứa DHA). Hai nhóm chuột qua một thời gian nuôi dưỡng, trước khi tiến hành thử nghiệm 24 giờ ngưng dùng nước. Sau đó cho chuột đi vào mê cung, tại cổng ra có nguồn nước. Chuột khát muốn uống nước, tìm kiếm “mùi vị” của nước bằng khứu giác, nhưng lạc vào mê cung, không dễ tìm ra nước uống. Kết quả là nhóm chuột được nuôi bằng thức ăn có chứa dầu cá sadin đã tìm ra nguồn nước rất nhanh chóng; chuột được nuôi bằng thức ăn chứa dầu cọ rốt cuộc không tìm ra nguồn nước để uống. Kết quả thử nghiệm đã chứng minh rằng DHA đối với sự tìm tòi, phán đoán, sức tập trung và khứu giác đều có ảnh hưởng quan trọng.

Đối với trẻ dưới 3 tuổi, đại não đang trong giai đoạn phát triển, cố nhiên cần hấp thu nhiều DHA. Cho dù trẻ ở độ tuổi trung học, đại não đã phát triển, cũng cần hấp thu nhiều DHA thì mới giúp phản xạ thần kinh đại não không ngừng phát triển. Do vậy, các chuyên gia kiến nghị giai đoạn này nên tận dụng thực đơn với cá là chính. Giáo sư Croft từng chỉ rõ: “DHA chỉ tồn tại trong cá và các loại nghêu sò”. Cho nên, thường xuyên ăn cá mới có thể hấp thu trực tiếp DHA một cách hiệu quả.

Ngoài ra, cá chứa nhiều protein (15 – 20%), hơn nữa tỷ lệ tận dụng cao, dễ tiêu hóa so với các loại thịt gà, vịt, trâu (bò), heo. Cấu tạo amino acid của đạm cá rất phù hợp với nhu cầu cơ thể, là loại đạm tốt với tỷ lệ tận dụng cao. Ngoài việc chứa nhiều đạm ra, cá có hàm lượng chất khoáng là 0,8 – 1,2%, là một thực phẩm giàu canxi, sắt… và một lượng đồng nhất định cùng các nguyên tố vi lượng khác. Cá biển lại là thức ăn giàu iod, trong gan cá chứa nhiều loại vitamin, nhất là vitamin A, D, B2 càng phong phú, rất quan trọng đối với người cao tuổi.

ĂN NHIỀU CÁ BIỂN CÓ LỢI CHO TIM MẠCH

Ta thường nghe dầu thực vật tốt cho sức khỏe hay tốt cho tim mạch hơn mỡ động vật là do acid béo chứa trong nó các acid béo không no (có chứa nhiều nối đôi). Thật ra không chỉ có dầu thực vật mà cả mỡ động vật nếu thành phần của nó có chứa acid béo không no đều là loại tốt. Acid béo omega-3 có nhiều trong mỡ cá ở vùng biển lạnh và sâu như cá tuna, cá salmon (chất lỏng lấy từ mỡ loại này ở nước ta quen gọi là dầu gan cá thu hay dầu cá thiên nhiên).

Acid béo omega-3 được xem là tốt cho tim mạch do người ta nhận thấy người Eskimo hiếm bị bệnh động mạch vành (động mạch vành bị hẹp bít do cặn mỡ) và dân tộc này ăn rất nhiều cá có chứa acid béo omega-3. Từ năm 1963-1967 toàn bộ người Eskimo ở vùng Greenland chỉ có ba người bệnh động mạch vành.

Các acid omega là tiền chất (tức là chất ban đầu được cơ thể biến đổi chuyển hóa tạo thành các chất quan trọng cần cho cơ thể của ta, đặc biệt là cho hệ thần kinh trung ương). Acid béo omega-3 là tiền chất của DHA và EPA. DHA là chữ viết tắt của docosahexaenoic acid, người biết về hóa học hữu cơ đọc tên sẽ biết được đây là acid béo không no chuỗi dài có 22 carbon và chứa sáu nối đôi. Còn EPA là acid béo không no chuỗi dài có 20 carbon và chứa năm nối đôi.

Trong cơ thể, EPA được xem là acid béo thiết yếu sẽ chuyển hóa thành các chất sinh học quan trọng như prostaglandin, leucotrien. Còn DHA là acid béo quan trọng trong việc tăng cường hoạt động trí não. Hiện nay, nhiều loại sữa thương phẩm được giới thiệu bổ sung DHA nhằm giúp các loại sữa này giống như sữa mẹ trong việc cung cấp chất cần cho sự phát triển trí não của trẻ.

Từ các công trình nghiên cứu có nhiều bằng chứng để đưa đến khuyến cáo nên dùng thực phẩm giàu acid omega-3 và DHA để đạt các lợi ích sau:

• Tác dụng lên não bộ và hệ thần kinh trung ương: thành phần của não là chất béo và DHA chiếm khoảng ¼ lượng chất béo này. Sữa mẹ được xem chứa nhiều DHA trong khi sữa bò chứa rất ít, mà DHA lại đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển trí não của trẻ. Vì vậy, sữa mẹ luôn luôn là tốt nhất đối với trẻ còn bú, đặc biệt là trẻ sơ sinh.
• Đối với người thường xuyên uống rượu sẽ giảm sự hấp thu và tiêu thụ acid omega-3 là chất bảo vệ thần kinh không bị suy thoái nên nhiều tế bào thần kinh bị hư hại đưa đến sa sút trí tuệ.
• Tác dụng bảo vệ tim mạch: nhiều công trình nghiên cứu chứng tỏ DHA làm giảm lượng triglycerid máu, giảm loạn nhịp tim, làm giảm tỉ lệ bệnh động mạch vành, giảm chứng nhồi máu cơ tim.

Từ những điều trình bày ở trên cho thấy ta nên quan tâm đến chế độ dinh dưỡng lành mạnh hợp lý, đặc biệt nên ăn cá, nhất là cá biển, nhiều hơn để có lợi cho sức khỏe.

8 LÝ DO ĐỂ NGƯỜI NHẬT ĂN CÁ NHIỀU HƠN

Có nhiều lí do bạn nên ưu tiên cá hơn nữa trong thực đơn của mình.

Đây là thực phẩm linh hoạt với nhiều tác dụng tốt cho cơ thể mà bạn không nên bỏ qua.

Cá giàu chất dinh dưỡng

Bạn nên ăn cá thật nhiều trong chế độ dinh dưỡng vì cá là nguồn dồi dào của protein, vitamin, các khoáng chất như sắt, kẽm và canxi. Trên tất cả, cá chứa ít chất béo bão hòa hơn các loại thịt khác và đó sẽ là thức ăn tuyệt vời cho chế độ ăn uống ít chất béo.

Tốt cho sức khỏe trái tim

Một cách dễ dàng để cắt giảm 1/3 nguy cơ tử vong do cơn đau tim là bạn nên ăn hai khẩu phần cá mỗi tuần. Sự thay đổi nho nhỏ trong chế độ ăn có thể đem đến cho bạn cuộc sống dài hơn vì các axit béo omega – 3 giúp trái tim khỏe mạnh, giảm nguy cơ bất thường về tim mạch. Axit béo omega – 3 làm chậm sự phát triển của mảng bám trong động mạch, giảm nồng độ chất béo trung tính đồng thời giảm huyết áp. Omega – 3 cũng làm giảm nguy cơ đột quỵ. Tất cả đã đủ cho một lí do tích cực bạn nên ăn cá nhiều hơn trong chế độ ăn hàng ngày.

Giảm nguy cơ ung thư

Ăn cá giúp giảm nguy cơ ung thư. Nghiên cứu trên 35.000 phụ nữ, trên tạp chí Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention, 32% người có thể giảm ung thư vú khi sử dụng dầu cá. Nếu kết hợp nhiều cá trong chế độ ăn uống, nó có thể làm giảm nguy cơ phát sinh ung thư tuyến tiền liệt của phái mạnh.

Giúp phát triển trí não

Cá là một thực phẩm tuyệt vời cho não. Omega – 3 trong cá giúp mọi người tập trung tốt hơn và giảm nguy cơ bệnh Alzheimer trên khoảng 60% người tích cực ăn cá.

Cá là một thực phẩm tốt cho sức khỏe nên người Nhật không ngừng tiêu thụ.

Cá dễ dàng tiêu hóa với dạ dày

Cá trắng rất dễ tiêu hóa, và điều này làm nó trở thành một thực phẩm lí tưởng cho người cao tuổi, người hay bị ốm do thay đổi thời tiết hoặc có vấn đề về tiêu hóa. Bạn có thể chế biến cá thành nhiều món ăn khác nhau.

Cá có nguồn dầu tốt

Omega- 3 có đặc tính kháng viêm và cải thiện các tổn thương, sưng trong các căn bệnh như viêm khớp dạng thấp hay các vấn đề khác. Những người ăn nhiều cá hoặc tích cực bổ sung tinh dầu cá có cơ bắp dẻo dai và vận động linh hoạt hơn. Đặc tính chống viêm này có thể giúp giảm các bệnh về da như bệnh vảy nến. Omega – 3 cũng có thể giúp cơ thể trong việc quản lí các vấn đề tự miễn dịch với môi trường bênh ngoài.

Tác dụng tích cực với mắt

Ngoài tác dụng tốt cho não bộ, nếu bạn thêm nhiều dầu cá trong chế độ ăn uống, nó sẽ làm giảm nguy cơ được gọi là thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác (AMD). AMD là nguyên nhân phổ biến của việc mất thị lực ở người trên 50 tuổi và nghiên cứu cho biết việc tích cực ăn cá có liên quan thân thiết đến việc giảm thiểu rủi ro này. Những acid béo omega -3 tuyệt vời trong cuộc chiến chống lại AMD có thể dẫn đến mù lòa.  Cá là thực phẩm thân thiện cho não và mắt.

Là thực phẩm dễ chế biến

Không chỉ tốt cho sức khỏe, cá rất linh hoạt trong chế độăn uống vì chúng dễ chế biến, bạn có thể giữ cá trong tủ lạnh mà vẫn giữ nguyên được thành phần dầu cá hấp thụ vào cơ thể. Có nhiều loại cá khác nhau, từng hương vị riêng độc đáo và công thức nấu ăn để thay đổi khẩu vị mỗi bữa ăn theo sở thích của bạn.

Nguồn: https://nhatban.net.vn/am-thuc/ly-do-nguoi-nhat-chi-an-ca-bien-ma-rat-it-khi-an-ca-song-ca-dong.html